|
| Józef Skubisz |
Mężczyźni noszą portki z sukan produkowanego z owczej wełny haftowane kolorowo w okolicy bioder i kostek, białe, płócienne koszule zapinane pod szyją spinkami, na to skórzane serdaki lub białe cuchy, obszywane kolorową lamówką, narzucaną na ramiona. W użyciu są także cuchy brązowe oraz od XIX w. bluza, wywodzące się z mundurów austriackich. Wzięła się stąd, że górale po odbyciu służby w wojsku austriackim otrzymywali na drogę swoją starą bluzę mundurową, buty oficerki i czasem skórzaną torbę na amunicję. Wszystkie te elementy przyjęły się na trwałe i występują do dzisiaj w stroju góralskim. Na głowie płytki kapelusz z okrągłym rondem, o główce otoczonej paskiem z naszytymi muszelkami, na nogach kierpce - skórzane buty, wiązane wokół łydek rzemieniami. Wzór parzenic ulegał zmianom. Pierwotnie były dosyć małe i skromnie haftowane (po naszemu cyfrowane). Na przełomie lat 60/70 parzenice były niezwykle barwne i ogromne. Czasem sięgały prawie kolan. Obecnie powróciła moda na mniejsze parzenice cyfrowane nićmi czarnymi, czerwonymi oraz zielonymi.
Spinka jest elementem stroju góralskiego o kilkuset letniej tradycji. Pierwotnie koszula góralska nie posiadała guzików. Pod szyją znajdowało się rozcięcie o długości około 20 cm umożliwiające ubranie koszuli. W celu zapięcia koszuli brzegi rozcięcia były przewlekane przez duży otwór znajdujący się w środku spinki i przebijane metalową igłą. Pozwalało to na spięcie koszuli u samej szyi. Wiszący na środku kolec stosowany był przy nabijaniu fajki. Mniej więcej na przełomie XIX i XX wieku w koszuli góralskiej zaczęto stosować guziki, lecz jej krój nie zmienił się, czyli nadal tylko krótkie rozcięcie pod szyją. Od tego czasu spinka zaczęła pełnić funkcję wyłącznie ozdobną. Zapina się ją również na sweter pleciony z wełny owczej ubierany pod serdak.